Reactie stichting Donorkind op NRC artikel dd 26 Maart 2024 ‘Nederlandse wensouders halen hun bevruchte eicellen uit Portugal’

Een onvervulde kinderwens is verdrietig, maar het bekostigen van buitenlandse vruchtbaarheidsbehandelingen via zorgverzekeringen en de samenwerking van Nederlandse artsen met betrokken partijen is immoreel en schandalig.

Eiceldonatie in ruil voor studie

In het artikel worden de klassieke drogredenen aangehaald waarom er in Nederland weinig eiceldonoren zijn: anonimiteit en regelgeving. Het verschil met landen als Portugal en Spanje is echter simpel: daar zijn de lonen lager (gemiddeld €1350) terwijl de kosten van levensonderhoud in de steden vergelijkbaar zijn met Nederland. Het doneren van eicellen kan daar een manier zijn om een studie te bekostigen. In Spanje zijn daarnaast ook veel eicellen verkrijgbaar die afkomstig zijn van vrouwen uit het Oostblok.

Gevolgen voor de kinderen

Er wordt gesuggereerd dat de gevolgen voor de kinderen onbekend zijn. Een kritische denker zou zich afvragen waarom we medische behandelingen waarvan de gevolgen voor kinderen niet bekend zijn, überhaupt toelaten en zelfs bekostigen. Dit besef kunnen we niet van ouders verwachten die een wanhopige kinderwens hebben. Maar wel van de artsen die samenwerken met dit soort partijen.

De praktijk heeft ons laten zien wat de gevolgen zijn voor kinderen. Bij een aantal klinieken stopt men bijvoorbeeld bewust met het gebruik van buitenlandse donoren. Stichting Donorkind heeft ook eiceldonorkinderen in haar gemeenschap, die misschien nog wel extra worstelen met bekende problemen zoals identiteits- en loyaliteitsconflicten tussen ouders en donor. Daarnaast beschermt alle liefde van de wensouders hen niet voor de risico’s van het ontbreken van hun biologische en medische geschiedenis gedurende minstens de eerste 16 jaar van hun leven.

Gebrek aan onderzoek

Na 20 jaar is er nog steeds weinig onderzoek gedaan naar dit onderwerp, wat niet verrassend is. Als de praktijkvoorbeelden wetenschappelijk worden bevestigd, kunnen bedrijven als Kinderwens Buitenland en Fertiliteitskliniek Twente niet meer beweren dat de gevolgen voor kinderen onbekend zijn. Een excuus om wanhopige wensouders in slaap te sussen.  Het door een bedrijf doen alsof anonieme en internationale donoren acceptabel zijn is al cynisch. Maar het feit dat Nederlandse artsen hieraan meewerken, is volstrekt onethisch.

Inclusief ouderschap

In 2024 mogen we in Nederland meer inclusiviteit verwachten en moeten we onvruchtbare stellen niet langer sturen naar een onrealistische hetero- normatieve fantasie van twee ouders en hun kinderen. Goed ouderschap omvat alle familieleden en sluit internationale kinderhandel volledig uit, ongeacht de context.